«Қазатомөнеркәсіп» ұлттық атом компаниясы» АҚ (бұдан әрі – «Қазатомөнеркәсіп», «ҚАӨ» немесе «Компания») 2023 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған төртінші тоқсан мен жыл бойындағы қызметінің операциялық нәтижелерін жариялайды.
Бұл жарияланым уран және ядролық салаларындағы соңғы оқиғалардың жиынтығын, сондай-ақ Компанияның төртінші тоқсан мен 2023 жылғы операциялық қызметінің негізгі нәтижелеріне және 2024 жылға арналған қаржылық емес болжамдарына қатысты алдын ала ақпаратты білдіреді. Қызметтің осы операциялық нәтижелеріндегі ақпарат түпкілікті емес, өзгертілуі мүмкін.
Нарыққа шолу
2023 жылдың желтоқсан айында Дубайда өткен COP28 БҰҰ-ның Климаттың өзгеруі жөніндегі конференциясында ең көп талқыланған тақырып атом энергетикасы болды. Бұл іс-шарада атом энергетикасының үздіксіз төмен көміртекті энергия көзі ретіндегі рөліне ерекше назар аудара отырып, көміртегі шығарындыларын азайту жөніндегі күш-жігердің пайдасына бұрын-соңды болмаған қолдау көрсетілді. 2050 жылға қарай 20-дан астам ел (Қытай мен Ресейден басқа) атом энергетикасы қуатын үш есе арттыру туралы декларацияға қол қойды. Декларация атом энергетикасы бүкіл әлемде нөлдік шығарындыларға қол жеткізу үшін маңызды рөл атқаратынын мойындайды. Декларацияның негізгі аспектілері сонымен қатар халықаралық қаржы институттарын атом энергетикасын энергетикалық инфрақұрылымды қаржыландыру бағдарламаларына қосуды ынталандыруға шақыруға бағытталған ниеттерді қамтиды.
Сонымен қатар, СОР28 конференциясы аясында Ұлыбритания, Канада, Франция, Жапония және Америка Құрама Штаттары (АҚШ) қауіпсіз және сенімді жаһандық ядролық отын жеткізу тізбегін құру мақсатында 4,2 миллиард АҚШ доллары көлемінде мемлекеттік қаржыландыруды тарту жоспарларын жариялады. Алдағы үш жыл ішінде бұл инвестициялар уранды байыту және конверсиялау жөніндегі қуатты ұлғайтады және ресейлік ядролық отын цикліне тәуелділікті азайта отырып, уранды жеткізудің әлемдік нарығы үшін сенімді инфрақұрылым құруға көмектеседі деп күтілуде.
COP 28-де атом энергетикасы бойынша бірінші саммит 2024 жылдың наурызында Брюссель қаласында өтетіні жарияланды. Бұл оқиға қазба отынына тәуелділікті азайтудағы, энергетикалық қауіпсіздікті нығайтудағы және экономикалық өсуді ынталандырудағы атом энергиясының маңызды рөлін талқылау үшін әлемдік көшбасшыларды жинайды деп күтілуде.
2023 жылдың желтоқсанында Еуропалық одақ Ресейдің атом өнеркәсібіне әсер етпейтін 12-ші санкциялар пакетін қабылдады. Ресейден ядролық отын импортына шектеулер енгізуді қолдамаған үкіметтердің қатарында Словакия мен Венгрия бар. Словакия, сондай-ақ Болгария, Чехия және Венгрия ВВЭР реакторлары үшін Ресейден ядролық отын сатып алуды жалғастыруда.
Сонымен бірге, желтоқсан айының соңында АҚШ Конгресінің Өкілдер Палатасы 2028 жылдан бастап ресейлік байытылған уран өнімін (БУӨ) импорттауға тыйым салуды көздейтін H. R. 1042 заң жобасын ұсынды. Ол қабылданған жағдайда тыйым 90 күннен кейін күшіне енеді, бұл ретте нормативтік-құқықтық актіде АҚШ реакторларына БУӨ жеткізу проблемалары туындаған жағдайда 2028 жылға дейінгі кезеңге ерекшеліктер беру тетіктері қамтылады. Екіжақты заң жобасын Сенат мақұлдап, АҚШ президенті қол қоюы керек. Бұл ретте, уранды байыту бойынша АҚШ-тың өндірістік қуатын ұлғайтатын бірқатар шаралар қабылданды. Олардың ішінде Президент Байден ратификациялаған жалпы қаржыландыруы 886 миллиард АҚШ долларын құрайтын Ұлттық қорғаныс туралы Заң бар, бұл Ұлттық ядролық қауіпсіздік әкімшілігінен уранды байыту бойынша ішкі қуаттарды құру жоспарын ұсынуды талап етеді.
Сонымен қатар, 2024 жылдың қаңтарында АҚШ Энергетика министрлігі соңғы буындағы ядролық реакторлар үшін АҚШ-та өндірілген жоғары байытылған уран (HALEU) түріндегі отынның сенімді жеткізілуін ынталандыру мақсатында байыту қызметтерін сатып алуға тендер жариялады. Президент Байденнің «Инфляцияны төмендету туралы» заңы осы тендер аясында таңдалған қызмет жеткізушілерімен HALEU байыту қызметтері бойынша келісімшарттар жасасу үшін 500 миллион АҚШ долларына дейін қаржыландыруды қамтамасыз етеді.
Батыс елдерінде уранды байыту бойынша өндірістік қуаттарды ұлғайту бойынша өсіп келе жатқан үрдістің мысалдарының ішінде мыналарды атап өтуге болады:
- 2023 жылдың қазан айында Огайо штатында уранды байыту бойынша Сentras компаниясының іске қосылуы (қуаты жылына 900 кг HALEU);
- Orano компаниясының директорлар кеңесінің Georges Besse 2 кәсіпорнындағы қуаттылықты 30% - ға (2,5 миллион ЕРR дейін) ұлғайту жоспарын бекітуі;
- Openco компаниясының Нидерландыдағы кәсіпорында қуаттылықты арттыру жоспарын 15% - ға бекітуі (бұл өндірістік қуаттылықты жылына шамамен 750 000 рубльге арттырады).
Жоғарыда аталған қуаттылықты арттыру жобалары 2027-2028 жылдарға дейін аяқталады деп күтілуде.
Заң шығару бастамаларынан басқа, төртінші тоқсанда сұранысқа қатысты келесі оқиғалар орын алды:
- KHNP Шин-Ханул -2 атом электр станциясының екінші энергия блогында желіге қосылу және бірінші электр энергиясын өндіру туралы жариялады. Осылайша, Шин Ханул атом электр станциясының екінші энергия блогы Оңтүстік Кореядағы APR1400 моделінің төртінші белсенді реакторы болды. Сондай-ақ, «Ханбит» атом электр станциясының бесінші энергия блогы бір жылдық техникалық қызмет көрсету үзілісінен кейін қайта іске қосылды.
- Әлемдегі алғашқы төртінші буын Шидауан-1 реакторы Қытайдағы Шидауан атом электр станциясында коммерциялық пайдалануға берілді. Осы типтегі реактор отынды тиімдірек пайдалануға, рентабельділікті арттыруға және қауіпсіздік шараларын жақсартуға, сондай-ақ реакторлардың қоршаған ортаға тигізетін кері әсерін азайтуға арналған.
- 2023 жылдың қараша айында Қытайдың «Сюйдапу» атом электр станциясының алғашқы энергия блогының құрылысы басталды. Жаңа энергия блогы салынып жатқан екі ВВЭР типті энергия блогына қосымша қытайлық дизайндағы үшінші буын қысымды су реакторын пайдаланады.
- Қытай сонымен қатар төрт жаңа реактордың құрылысын мақұлдады: Цзиньцимэнь атом электр станциясындағы екі энергия блогы және Тайпинлин атом электр станциясындағы екі қосымша энергия блогы.
- 2023 жылдың қарашасында Росатом Беларуссияның Островец қаласында қуаты 1,11 ГВт болатын Беларусь атом электр станциясының екінші блогын коммерциялық пайдалануға берді.
- Ресей Федерациясының қоршаған ортаны қорғау, технологиялар және атом энергетикасын басқару саласындағы қадағалау жөніндегі Федералды қызметі Ростехнадзор Росатомға Ленинград атом электр станциясының № 7 және № 8 энергия блоктарын салуға лицензия берді.
- Желтоқсан айында Бельгия Үкіметі мен Engie компаниясы «Тианж-3» және «Доэль-4» АЭС реакторларының қызмет ету мерзімін 10 жылға дейін ұзарту туралы түпкілікті шешімге қол қойды. Бельгия - бұрын қабылданған атом энергиясынан бас тарту туралы шешімді жойған алғашқы және әзірге жалғыз еуропалық ел. Реакторлар 2025 жылдың қараша айынан ерте қайта іске қосылмайды.
- Түркияның ядролық реттеу басқармасы «Аккую» атом электр станциясының бірінші энергоблогын пайдалануға беруге рұқсат берді. Түркиядағы алғашқы 1,2 ГВт реактор 2024 жылы іске қосылады деп күтілуде.
- Калифорниядағы коммуналдық қызметтерді реттеу комиссиясы Диабло каньоны атом электр станциясының № 1 және № 2 реакторларының қызмет ету мерзімін 2030 жылға дейін ұзартуды мақұлдады.
Ұсыныс жағына келетін болсақ, enCore Energy 2023 жылдың қараша айында Оңтүстік Техастағы Росита жобасында уран өндіруді бастады. Сонымен қатар, австралиялық Boss Energy компаниясы encore Energy тау-кен активтерінің бөлігі болып табылатын Alta Mesa тау-кен жобасында 30% акция сатып алды. «Alta Mesa» болжамды анықталған және расталған ресурстар 3,41 миллион фунт U3O8, болжамды ресурстар - 16,79 миллион фунт U3O8 құрайды. Alta Mesa-да өндіріс 2024 жылдың басында басталады деп күтілуде.
Energy Fuels уранды Аризона мен Юта Штаттарындағы үш кәсіпорында өндіре бастады. Компания жылдық өндіріс 1,1-1,4 миллион фунт U3O8 болады деп болжайды.
Boss Energy 2023 жылдың қазан айында Honeymoon жобасында тау-кен дайындық жұмыстарының басталғанын жариялады. Кен орнының бірінші блогын өңдеу цехын шикізатпен қамтамасыз ету мақсатында 2023 жылғы желтоқсанда қабатішілік шаймалау процесіне дайындау жоспарланған болатын. Кеніш 2024 жылдың бірінші тоқсанында жұмысын жалғастырады деп күтілуде, 2026 жылға қарай өндірісті біртіндеп 1,8 миллион фунт U3O8-ге дейін ұлғайтады, жылдық қуаты 2,45 миллион фунт U3O8 10 жыл немесе одан да көп.
Paladin Energy компаниясына тиесілі Langer Heinrich кеніші уран бағасының ұзақ уақыт бойы төмен болуына байланысты бес жылдан астам тоқтап қалғаннан кейін 2024 жылдың бірінші тоқсанында өндірісті қайта бастайды деп күтілуде. Кеніштің номиналды өндірістік қуаты жылына 6 миллион фунттан аспайды деп күтілуде U3O8 кеніштің болжамды қызмет ету мерзімі 17 жыл.
2023 жылдың соңында Намибияның тау-кен және Энергетика министрлігі Deep Yellow (Tumas жобасы) және Bannerman Energy (Этанго жобасы) компанияларына тау-кен лицензияларын берді.
Нарықтағы белсенділік және баға белгілеу
* UxC және TradeTech баға белгілеулерінің орташа мәндері
Қазан айында спот-нарықта айтарлықтай құбылмалылық байқалды. Айдың басында баға ұсыныстары U3O8 фунты үшін 70 доллардан төмендеді, бірақ айдың екінші жартысында сұраныстың артуы нәтижесінде біртіндеп өсу байқалды. Қараша айында спот-бағамдар U3O8 фунты үшін 80 доллардан асып, өсе берді. Желтоқсан айында бағалар соңғы 16 жылда алғаш рет 90 доллардан асып, жаңа рекордқа қол жеткізді. Нәтижесінде төртінші тоқсанда уранның бағасы U3O8 фунты үшін 32% - ға 91 долларға дейін өсті.
Үшінші тарап деректеріне сәйкес, 2023 жылы спот нарығындағы транзакциялар көлемі 2022 жылмен салыстырғанда шамамен 20% - ға азайып, U3O8 фунтына орташа апталық спот бағасы 60,53 АҚШ доллары үшін 42,8 миллион фунт U3O8 (~20,000 тонна уран) құрады, бұл шамамен 52 миллион фунт U3O8 (~20,000 тонна уран) орташа апталық спот бағасы 2022 жылы U3O8 фунты үшін 49,61 АҚШ долларын құрайды.
Ұзақ мерзімді нарықта келісімшарт бойынша белсенділік 2023 жылы өткен жылмен салыстырғанда айтарлықтай жоғары болды. Үшінші тараптардың мәліметтері бойынша, 2023 жылғы транзакциялар 2022 жылы шамамен 114 миллион фунт U3O8 (~43,800 тонна уран) салыстырғанда шамамен 160 миллион фунт U3O8 (~61,500 тонна уран) құрады. Ұзақ мерзімді нарықтағы белсенділіктің артуы U3O8 орташа ұзақ мерзімді бағасының өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 16 АҚШ долларына/фунтына 2023 жылдың соңына қарай U3O8 фунтына 68 долларға дейін өсуіне әкелді (ай сайынғы негізде үшінші тараптар жариялайды).
Компания оқиғалары
Несиелік рейтинг
2024 жылғы 19 қаңтарда Fitch Ratings рейтингтік агенттігі Қазатомөнеркәсіптің кредиттік рейтингін
«BBB -» - ден «BBB» - ге дейін көтерді, болжам «Тұрақты». Қазатомөнеркәсіптің бағалауын арттыруға әсер еткен негізгі факторлар: қаржылық левередждің төмен деңгейі, уран бағасының оң динамикасы, нарықтағы мықты позиция, баламалы көлік маршруттарының болуы, сондай-ақ күтілетін жоғары дивидендтік төлемдер болды. Fitch компания акцияларының 75% иелік ететін «Самұрық-Қазына» АҚ атынан компанияның мемлекетпен шектеулі байланыстарына байланысты Қазатомөнеркәсіпті дербес негізде бағалады (Үкіметпен үлестес компаниялар бойынша Fitch рейтингтік критерийлеріне сәйкес).
Қазатомөнеркәсіптің рейтингін көтеру туралы Fitch пресс-релизімен келесі сілтеме бойынша танысуға болады: https://www.fitchratings.com/research/corporate-finance/fitch-upgrades-jsc-national-atomic-company-kazatomprom-to-bbb-outlook-stable-19-01-2024.
Күкірт қышқылы нарығы
2024 жылдың қаңтарында Компания ЖҰШ әдісімен уран өндірудің негізгі компоненті болып табылатын күкірт қышқылының қол жетімділігіне байланысты 2024 жылға арналған өндірістік жоспарда күтілетін түзетулер туралы хабарлады.
S&P Global Commodities Insights мәліметтері бойынша күкірт қышқылы әртүрлі салаларда кеңінен қолданылатын ең көп таралған химиялық өнімдердің бірі болып табылады. Әлемде өндірілген барлық күкірт қышқылының көп бөлігі (шамамен 60%) тыңайтқыштар өндіру үшін тұтынылады, осыған байланысты ауыл шаруашылығы саласының дамуы күкірт қышқылы нарығындағы сұранысқа айтарлықтай әсер етеді. Қазақстандық күкірт қышқылы нарығы да ерекшелік болып табылмайды - ауыл шаруашылығы саласы азық-түлік қауіпсіздігінің маңызды құрамдас бөлігі бола отырып, айтарлықтай субсидияланады және тыңайтқыштар өндірісіне сұраныстың өсуінің драйвері болып табылады.
Соңғы бірнеше жылда тыңайтқыштарды өндіру үшін ішкі тұтыну мен күкірт қышқылына сұраныстың айтарлықтай өсуін ескере отырып, ішкі нарықта күкірт қышқылының тапшылығы пайда болды. Аймақтық нарықтар сонымен қатар ауылшаруашылық саласының сұранысының артуына, сондай-ақ жеткізілім тізбегінің бұзылуы және геосаяси белгісіздік сияқты факторлардың жиынтығына байланысты тапшылыққа ұшырайды. Нәтижесінде, қазіргі сұраныс деңгейі күкірт қышқылының қол жетімділігі мен бағасына әсер етеді. Жыл қорытындысы бойынша Топтың күкірт қышқылының орташа өлшенген құны 33,6%-ға 2022 жылы тоннасына 30 263 теңгеден тоннасына 49 445 теңгеге дейін ұлғайды. Топтың күкірт қышқылының орташа өлшенген құнының жылдық өсуі 2022 жылы 33% құрады.
Күкірт қышқылы улы және коррозиялық қасиеттеріне байланысты 8-сыныпты зат ретінде жіктеледі, бұл шығынға, қажетті қауіпсіздік шараларына, логистикаға және алыс шет елдерден транзит пен ықтимал импорт үшін экономикалық тұрғыдан тиімді көлік түрлеріне айтарлықтай әсер етеді.
Бүгінгі таңда Компания күкірт қышқылын жеткізудің балама көздерін іздеумен белсенді айналысады. Орта мерзімді перспективада тапшылық түсті металдар өндіру саласындағы отандық кәсіпорындардың және балқыту зауыттарының қуаттылығын ұлғайтуына байланысты төмендейді деп күтілуде. Сонымен қатар, Компания жаңа зауыт салу арқылы қолданыстағы күкірт қышқылын өндірудің қуатын арттыруды жоспарлап отыр.
«Taiqonyr Qyshqyl Zauyty» ЖШС
2024 жылғы қаңтарда меншік құрылымын оңайлатуға және оңтайландыруға бағытталған қайта құрылымдау шеңберінде Қазатомөнеркәсіп «Taiqonyr Qyshqyl Zauyty» ЖШС («TQZ» ЖШС) жарғылық капиталындағы қатысу үлесінің 49% - «Қазатомөнеркәсіп-Сауран» ЖШС-не тапсырды. Нәтижесінде «TQZ» ЖШС қатысушылары 75% үлесі бар «Қазатомөнеркәсіп-Сауран» ЖШС және 25% үлесі бар «РУ-6» ЖШС болып табылады, олар - өз кезегінде Қазатомөнеркәсіптің 100% еншілес кәсіпорындары.
Бұрын хабарланғандай, «TQZ» ЖШС күкірт қышқылын өндіру зауытының құрылысы күкірт қышқылын жеткізумен байланысты тәуекелдерді азайту мақсатында өз өндірісін қамтамасыз етуге бағытталған шаралар шеңберінде жүзеге асырылады. Зауыттың номиналды қуаты жылына 800 000 тонна күкірт қышқылын құрайды деп күтілуде. Шамамен 680 000 тоннаны құрайтын «СКЗ-U» ЖШС және «SSAP» ЖШС өндірісінің қолданыстағы көлемдерімен бірге Қазатомөнеркәсіптің еншілес және тәуелді ұйымдары өндіретін күкірт қышқылының жалпы жылдық көлемі шамамен 1,5 миллион тонна деңгейінде күтілуде.
2024 жылғы қаңтарда жаңа күкірт қышқылы зауытын салу жөніндегі жобаны іске асыру үшін инвестициялар тарту мақсатында итальяндық Ballestra S.p.A компаниясымен стратегиялық әріптестік туралы келісімге қол қойылды. Қазатомөнеркәсіптің Директорлар Кеңесі Қазақстандағы Ballestra жергілікті серіктесін осы жобаға тарту туралы шешім қабылдады. Ballestra жобаны жобалауды, жабдықты жеткізуді және техникалық қолдауды жүзеге асырады деп күтілуде. Ballestra технологиялары «СКЗ-U» ЖШС және «SSAP» ЖШС жұмыс істеп тұрған күкірт қышқылы зауыттарында сәтті қолданылады.
Күкірт қышқылын өндіру Компания қызметінің негізгі түрі болып табылмайтынын назарға ала отырып, Компания Қазатомөнеркәсіптің 100% еншілес кәсіпорындары арқылы «TQZ» ЖШС-не жанама қатысу үлесі төмендейді деп күтеді.
Көлік тәуекелдерін төмендету жөніндегі шаралар
Қазатомөнеркәсіп Ресей Федерациясына қатысты санкциялардың жағдайын және олардың Ресей Федерациясы арқылы өнімді тасымалдауға ықтимал әсерін үнемі қадағалап отырады. Бүгінгі таңда бүкіл әлем бойынша Компанияның клиенттеріне дайын өнімді жеткізуге байланысты ешқандай шектеулер байқалмайды. Қазатомөнеркәсіп төртінші тоқсанның келісімшартқа отырған көлемін логистика/сақтандырумен байланысты қандай да бір іркіліссіз немесе проблемаларсыз жөнелтті.
2018 жылдан бастап компания Транскаспий халықаралық көлік бағытын (ТХКБ) сәтті пайдаланып келеді. 2023 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстаннан батыс елдеріне уранның барлық жеткізілімдерінің 64%-ы ТХКБ арқылы жүзеге асырылды. ТХКБ арқылы батыс елдеріне экспорттық тасымалдардың нақты үлесінің болжамды 71% мәнінен төмендеуі 2023 жылғы 4 тоқсанда Солтүстік көлік бағыты арқылы Францияға жоспардан тыс экспорттық жөнелтуді жүзеге асыруға байланысты болды. Нәтижесінде ТХКБ арқылы тасымалдау үлесі төмендеді. Іске асыруға арналған шығыстар құрамындағы көлік шығыстарының құрылымы мен серпіні 2023 жылғы қаржылық жағдай мен қызмет нәтижелерін талдауында ашылатын болады.
Минералды ресурстар мен кен қорларын бағалау және 2023 жылғы қаржылық жағдай мен қызмет нәтижелерін талдау.
SRK Consulting дайындаған 2023 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Компанияның минералдық ресурстары мен кен қорларын жаңартылған бағалау 2024 жылғы 15 наурызда, Қазатомөнеркәсіптің 2023 жылғы қаржылық жай-күйі мен қызметінің нәтижелеріне талдау шығарылған күні жарияланады деп күтілуде.
Қазатомөнеркәсіптің төртінші тоқсан мен 2023 жылғы операциялық қызметінің нәтижелері1
|
|
31 желтоқсанда аяқталған үш ай |
31 желтоқсанда аяқталған жыл |
|
|||
|
(U3O8, түріндегі уран тоннада, егер басқасы көрсетілмесе) |
2023 |
2022 |
Өзгеріс |
2023 |
2022 |
Өзгеріс |
|
Өндіріс көлемі (100% негізде)2 |
5 795 |
5 780 |
0% |
21 112 |
21 227 |
-1% |
|
Өндіріс көлемі (қатысу үлесіне пропорционалды)3 |
3 066 |
3 064 |
0% |
11 169 |
11 373 |
-2% |
|
Топ бойынша сату көлемі4 |
5 863 |
3 025 |
94% |
18 069 |
16 358 |
10% |
|
ҚАӨ сату көлемі (Топ бойынша сату көлеміне енгізілген)5 |
3 817 |
1 340 |
185% |
14 915 |
13 572 |
10% |
|
Топ бойынша орташа сатудың бағасы (АҚШ долл. / фунт U3O8)6* |
68,41 |
47,51 |
44% |
55,06 |
43,46 |
27% |
|
ҚАӨ мәмілелері бойынша сатудың орташа бағасы (АҚШ долл. / фунт U3O8) 7* |
64,07 |
48,61 |
32% |
52,06 |
42,51 |
22% |
|
Айдың соңындағы спот бағаларының орташа бағасы (АҚШ долл. /фунт U3O8) 8* |
82,21 |
49,94 |
65% |
62,51 |
49,81 |
25% |
2023 жылдың қорытындысы бойынша өндіріс және сату көлемі компания күткендей болды. 2023 жылдың қорытындысы бойынша өндіріс көлемі 100% негізде және меншік үлесіне пропорционалды түрде 2022 жылдың ұқсас көрсеткіштерінен төмен болды, негізінен 2022 жылмен салыстырғанда 2023 жылға арналған өндірістік жоспардың шамалы төмендеуіне байланысты.
2023 жылдың қорытындысы бойынша топтың да, ҚАӨ-дың да сату көлемі 2022 жылмен салыстырғанда клиенттердің қолданыстағы келісімшарттар шеңберінде жылдық жеткізу көлемін ұлғайтуға қосымша сұраныстарына, сондай-ақ 2023 жылы жеткізумен жаңа ұзақ мерзімді келісімшарттарға байланысты жоғары болды. Әр тоқсанның сату көлемі айтарлықтай өзгеруі мүмкін, ал тоқсандық сату көлемі жыл бойына клиенттердің жеткізілім кестесі мен сұраныстарының айырмашылығына, сондай – ақ нақты физикалық жеткізілімдерге байланысты жылдан жылға өзгеруі мүмкін.
Төртінші тоқсанда да, 2023 жылдың қорытындысы бойынша да сатудың орташа бағасы уранның спот бағасының жоғарылауына байланысты 2022 жылдың ұқсас кезеңдерімен салыстырғанда жоғары болды. Компанияның қазіргі келісімшарттық портфолиосы уранның спот бағасымен байланысты, дегенмен 2023 жылы кейбір ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша жеткізілімдерде белгіленген баға компоненттері, соның ішінде салыстырмалы түрде төмен спот бағалары жағдайында қалыптасқан баға төбелері болды. Нәтижесінде компанияны сатудың орташа бағасының өсуі және топ бойынша төртінші тоқсанда уранның спот нарығындағы бағаның ұқсас кезеңдегі өсімінен төмен болды, бірақ жыл қорытындысы бойынша барлық үш көрсеткіштің өсу қарқыны салыстырмалы деңгейде болды.
Қазатомөнеркәсіптің 2024 жылға арналған болжамдары
|
(U3O8, түріндегі уран тоннада, егер басқасы көрсетілмесе) |
2024 |
2023 |
|
Өндіру көлемі (100% негізде)1 |
21 000 – 22 500 |
20 500 – 21 500 |
|
Өндіру көлемі (қатысу үлесіне пропорционалды) 2 |
10 900 – 11 900 |
10 600 – 11 200 |
|
Топ бойынша сату көлемі (шоғырландырылған) 3 |
15 500 – 16 500 |
18 000 – 18 500 |
|
ҚАӨ сату көлемі (Топ бойынша сату көлеміне енгізілген) 4 |
11 500 – 12 500 |
14 650 – 15 150 |
Қазатомөнеркәсіптің 2024 жылға арналған өндіріс көлемі 100% негізде және қатысу үлесіне пропорционалды тиісінше 21 000 – 22 500 тонна және 10 900 – 11 900 тонна уран деңгейінде күтілуде. Компанияның өндіріс бөлігінде бұрын жарияланған болжамдарын түзету күкірт қышқылының қол жетімділігімен және жаңа кен орындарында/учаскелерде құрылыс жұмыстарының кестесінен артта қалуымен байланысты қиындықтардан туындайды, Компания 2024 жылдың 12 қаңтарында деп хабарлады.
Компания көптеген өндіруші кәсіпорындардың уран өндіру көлемі жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар шеңберінде жоспарланған деңгейлердің минус 20% деңгейінде болады деп күтеді. Компания 2023 жылмен салыстырғанда 2024 жылы өндіріс көлемінің шамалы өсуін күтуде. Компания уран өндіру бойынша лицензиялық-келісімшарттық міндеттемелердің сақталуын қамтамасыз ету үшін тиісті күш-жігерін салады. Сонымен қатар, жаңа кен орындарында/учаскелерде жер қойнауын пайдалану құқығына ие кәсіпорындар бойынша келісімшарттық міндеттемелердің минус 20% деңгейіне жетпеу қаупі бар. Бұл тәуекел жер үсті кешені мен инфрақұрылымның құрылыс жұмыстарының кестесінен артта қалумен байланысты, бұл өз кезегінде жобалау-сметалық құжаттаманы әзірлеу мен бекіту процесінің кешігуіне байланысты.
Қазатомөнеркәсіп қазіргі уақытта 2024 жылға жеткізілім көлемін ұлғайту мақсатында жақын шетелдің күкірт қышқылын өндірушілерімен келіссөздер жүргізуде. Компания осы жағдайды шешу үшін күш салуды жалғастырады және күкірт қышқылының қол жетімділігі және оның өндіріске әсері бар жағдай дамыған сайын мүдделі тараптарды тиісті түрде хабардар етеді.
Қазатомөнеркәсіп барлық қолданыстағы клиенттер алдында 2024 жылға жеткізілімдер бойынша өзінің келісімшарттық міндеттемелерін ұстанады. Компания 2024 жылы сату бойынша келісімшарттық міндеттемелерін орындау үшін жеткілікті қорлар (қалдықтар) деңгейіне ие және қолда бар ресурстарды пайдалануды оңтайландыру арқылы міндеттемелерді орындау қабілетіне кепілдік бере отырып, тауарлы-материалдық құндылықтардың (қалдықтардың) ыңғайлы деңгейін қамтамасыз етуге ұмтылуды жалғастырады. Сонымен қатар, Компания әдетте көлемнің бір бөлігін оны бір жыл ішінде жүзеге асыру үшін келісімшартсыз қалдырады. Бұл тәсіл бізге пайда болатын мүмкіндіктерден пайда табуға және нарықтық жағдайдың өзгеруіне бейімделуге мүмкіндік береді. Бұл стратегиялық тәсіл компанияға тәуекелдерді тиімді хеджирлеуге және өндірістік шектеулер жағдайында да клиенттер алдындағы келісімшарттық міндеттемелерді орындауға мүмкіндік береді.
Егер күкірт қышқылына шектеулі қолжетімділік ағымдағы жылдың ішінде сақталса және Компания 2024 жылы жаңа кен орындарында/учаскелерде құрылыс кестесі бойынша артта қалушылықты қысқарта алмаса, бұл Қазатомөнеркәсіптің өндірістік жоспарларына және 2025 жылға теріс әсер етуі мүмкін. 2025 жылға арналған өндірістік жоспарлар, олар жаңартылған жағдайда, компанияның 2024 жылғы бірінші жартыжылдықтағы қаржылық нәтижелерін ашу шеңберінде жарияланады деп күтілуде, бірақ жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар өндірісінің 100% көлеміне кедергісіз оралу тәуекелде қалады.
Компанияның 2024 жылға арналған қаржылық көрсеткіштері бойынша болжамдардың жариялануы 2024 жылғы 15 наурызға жоспарланған Қазатомөнеркәсіптің 2023 жылғы қаржылық жай-күйі мен қызметінің нәтижелерін талдауда ұсынылатын болады.
Конференц-қоңырау (2023 жылдың қорытындылары бойынша қаржылық жай-күйі мен қызмет нәтижелерін талдау – 2024 жылғы 15 наурыз)
2024 жылғы 15 наурызда 2023 жылдың қорытындылары жарияланғаннан кейін Қазатомөнеркәсіп операциялық және қаржылық нәтижелерді талқылау үшін конференц-қоңырау өткізуді жоспарлап отыр. Толығырақ ақпарат іс-шара өтетін күнге жақын беріледі.
Толығырақ ақпарат алу үшін хабарласуға болады:
Инвесторлармен өзара іс-қимыл бойынша
Ботагөз Молдағалиева, IR департаментінің директоры
Тел: +7 7172 45 81 80/69
Email: ir@kazatomprom.kz
Қоғаммен байланыс және БАҚ сауалдары бойынша
Асқар Атагулин, PR департаментінің директоры
Тел: +7 7172 45 80 63
Email: pr@kazatomprom.kz
Осы хабарландырудың көшірмесін www.kazatomprom.kz алуға болады.
Қазатомөнеркәсіп туралы
Қазатомөнеркәсіп – 2021 жылы уранның жалпы әлемдік бастапқы өндірісінің шамамен 24% мөлшерінде компанияның қатысу үлесіне пропорционалды табиғи уран өндіретін әлемдегі ең ірі уран өндіруші. Топ саладағы уранның ең үлкен резервтік базасына ие. Қазатомөнеркәсіп еншілес, тәуелді және бірлескен ұйымдармен бірге 14 уран өндіруші кәсіпорынға біріктірілген 26 кен орнын игеруде. Барлық уран өндіруші кәсіпорындар Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және уран өндіру кезінде денсаулықты, өнеркәсіптік қауіпсіздікті және қоршаған ортаны қорғауды бақылаудың озық тәжірибелері мен құралдарына (ISO 45001 және ISO 14001 сертификатталған) ерекше назар аудара отырып, жерасты ұңғымалық шаймалау технологиясын қолданады.
Қазатомөнеркәсіптің бағалы қағаздары Лондон қор биржасында, Astana International Exchange биржасында және Қазақстан қор биржасында орналастырылған. Қазатомөнеркәсіп Қазақстан Республикасының Ұлттық атом компаниясы болып табылады, ал Топтың негізгі клиенттері – Атом өндіруші қуаттардың операторлары, ал өнімдерге арналған негізгі экспорттық нарықтар – Қытай, Оңтүстік және Шығыс Азия, Солтүстік Америка және Еуропа. Топ уран мен уран өнімдерін ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді келісімшарттар бойынша, сондай-ақ спот-нарықта тікелей өзінің Астанадағы (Қазақстан) корпоративтік орталығынан, сондай-ақ Швейцариядағы Trading House KazakAtom (ТНК) еншілес сауда компаниясы арқылы сатады.
Толық ақпарат біздің сайтымызда: https://www.kazatomprom.kz.
Болашаққа қатысты мәлімдемелер
Осы хабарға немесе құжатқа енгізілген тарихи фактінің мәлімдемелерінен басқа барлық мәлімдемелер болашаққа қатысты мәлімдемелер болып табылады. Болашаққа қатысты мәлімдемелер Компанияның қаржылық жағдайына, қызмет нәтижелеріне, жоспарларына, мақсаттарына, болашақ нәтижелері мен қызметіне қатысты ағымдағы үміттері мен болжамдарын көрсетеді. Мұндай мәлімдемелерде, бұның алдында, бұлардан кейін немесе «мақсат», «санаймыз», «күтеміз», «ниеттіміз», «мүмкін», «болжаймыз», «бағалаймыз», «жоспар», «жоба», «болады», «болуы мүмкін», «ықтимал», «әбден мүмкін» сияқты сөздер мен терминдер немесе олардың теріс нысандары қолданылатын мәлімдемелер қамтылуы мүмкін.
Болашаққа қатысты мұндай мәлімдемелер белгілі және белгісіз тәуекелдерді, белгісіздіктерді және Компанияның бақылауынан тыс басқа да маңызды факторларды қамтиды, бұл Компанияның нақты нәтижелері, көрсеткіштері немесе жетістіктері болашаққа қатысты осындай мәлімдемелермен көрсетілген немесе болжанған нәтижелерден, көрсеткіштерден немесе жетістіктерден айтарлықтай өзгеше болуы мүмкін. Болашаққа қатысты мұндай мәлімдемелер Компанияның қазіргі және болашақ бизнес стратегиясына және болашақта жұмыс істейтін жағдайларға қатысты көптеген болжамдарға негізделген.
ОСЫ ҚҰЖАТТА ҚАМТЫЛҒАН БОЛЖАМДАРҒА ҚАТЫСТЫ АҚПАРАТ БОЛАШАҚ ОҚИҒАЛАР ТУРАЛЫ БІРҚАТАР БОЛЖАМДАРҒА НЕГІЗДЕЛЕДІ ЖӘНЕ ЕЛЕУЛІ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ БӘСЕКЕЛЕСТІК БЕЛГІСІЗДІККЕ ЖӘНЕ БАСҚА ДА КОНВЕНЦИЯЛАРҒА ҰШЫРАЙДЫ, ОЛАРДЫҢ ЕШҚАЙСЫСЫН СЕНІММЕН БОЛЖАУ МҮМКІН ЕМЕС ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ КЕЙБІРЕУЛЕРІ КОМПАНИЯНЫҢ БАҚЫЛАУЫНАН ТЫС. БОЛЖАМДАРДЫҢ ОРЫНДАЛУЫНА КЕПІЛДІК БЕРІЛМЕЙДІ ЖӘНЕ НАҚТЫ НӘТИЖЕЛЕР КӨРСЕТІЛГЕННЕН ЖОҒАРЫ НЕМЕСЕ ТӨМЕН БОЛУЫ МҮМКІН. КОМПАНИЯДАҒЫЛАРДЫҢ ЕШҚАЙСЫСЫ-ОНЫҢ АКЦИОНЕРЛЕРІ ДЕ, ДИРЕКТОРЛАРЫ ДА, ЛАУАЗЫМДЫ ТҰЛҒАЛАРЫ ДА, ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ДЕ, КЕҢЕСШІЛЕРІ ДЕ, ҮЛЕСТЕС ТҰЛҒАЛАРЫ ДА, ЖОҒАРЫДА АТАЛҒАН ҚАНДАЙ ДА БІР ӨКІЛДЕРІ НЕМЕСЕ ЖОҒАРЫДА АТАЛҒАНДАРДЫҢ ҮЛЕСТЕС ТҰЛҒАЛАРЫ ДА ОСЫ ҚҰЖАТТА ҰСЫНЫЛҒАН БОЛЖАМДАРДЫҢ ДӘЛДІГІ ҮШІН ЖАУАПТЫ БОЛМАЙДЫ.
Болашаққа қатысты мәлімдемені қоса алғанда, осы хабарламада немесе құжатта қамтылған ақпарат осы құжаттың күніне ғана қолданылады және болашақ нәтижелерге қатысты қандай да бір кепілдіктер беруге арналмаған. Компания қаржылық деректерді немесе болжамды мәлімдемелерді қоса алғанда, осындай ақпараттың жаңартуларын немесе өзгерістерін тарату жөніндегі қандай да бір міндеттемелерден біржақты түрде бас тартады және Компанияның күтулеріндегі өзгерістер, оқиғаларға, жағдайларға немесе болашаққа қатысты осындай мәлімдемелер негізделген мән-жайларға өзгерістер нәтижесінде немесе осы құжат күнінен кейін туындайтын басқа да оқиғалар немесе мән-жайларда ол ақпаратқа енгізуі мүмкін қандай да бір өзгерістерді жария түрде шығармайтын болады.